سیستم های آبیاری سطحی یکی از متداولترین روش های ابیاری می باشد. به دلیل اینکه در آبیاری با این روش سرمایه گذاری اولیه زیادی نیاز نیست و از طرفی تعمیرات و نگهداری این سیستم ها در برگیرنده هزینه کمی خواهد بود و به علاوه این روش ها نیاز به انرژی کمتری نسبت به سایر روشهای آبیاری تحت فشار دارد. 
اما با این همه این روش ها هم نقاط ضعف و عیوب زیادی دارد. 
لذا رفع این عیوب و کاستی ها ایجاب می کند تا دیگر روش ها نیز مورد ارزیابی قرار گیرد تا ضمن حفظ مزایای آبیاری سطحی، از معایب آن کاسته گردد. 
روش های آبیاری تحت فشار اغلب باوجود راندمان بالا با محدودیت های متعددی مواجهند از جمله نیاز به یکپارچه سازی اراضی کشاورزی، سرمایه گذاری کلان دولتی و خصوصی، باصرفه تر شدن کار کشاورزی برای تولید کننده. 
استفاده از لوله های دریچه دار از جمله تکنیک هایی است که باعث حذف برخی از نقاط ضعف آبیاری سطحی گردیده است. در آبیاری با این روش، لوله های پلی اتیلن نرم مجهز به دریچه های قابل تنظیم جایگزین نهرهای خاکی داخل مزرعه (کانال های درجه 4) می گردد. نتایج ارزیابی صورت گرفته در کشورهای مختلف جهان اعم از استرالیا، چین و مصر و ایران نشان می دهد که کاربرد لوله های دریچه دار در روشهای آبیاری س طحی باعث کاهش مصرف آب به میزان 28-25 درصد و افزایش راندمان کاربرد آب تا حدود 30 درصد نسبت به روش های سنتی می گردد. از مزایای دیگر این روش می توان به مدیریت و بهره برداری ساده، آبشویی آسان، ذخیره 5 درصدی در اراضی کشاورزی، یکنواختی بیشتر در توزیع آب، حفظ انرژی بدون تأثیر در بازدهی محصول امکان استفاده از آب با کیفیت پایین (از لحاظ فیزیکی و شیمیایی در آبیاری بدون آسیب رساندن به سیستم (بر خلاف سیستم های آبیاری و قطره ای اشاره نمود. 
لوله های دریچه دار استفاده از لوله های دریچه دار جهت بهبود روش های آبیاری س طحی به ویژه آبیاری ردیفی از دهه 1960 میلادی در دنیا رواج یافت. لوله های اولیه از جنس آلومینیوم ساخته می شدند، اما با پیشرفت صنایع پتروشیمی و تولید مواد پلیمری و پی وی سی، به تدریج این مواد جایگزین آلومینیوم شده و سیستمی بسیار مقرون به صرفه، سبک و کارآمد را پدید آوردند که قادر بود جایگزین جوی ها و کانال های سنتی در سیستم رایج آبیاری سطحی گردد 
لوله های دریچه دار عبارتست از لوله های پلی اتیلن نرم مجهز به دریچه های قابل تنظیم که به عنوان مجاری درجه 4 میتوانند 
جایگزین مناسبی برای کانال های خاکی گردند. در این سیستم آب بجای نهر خاکی در لوله جریان داشته و تلفات ناشی از نشت آب در کانال های خاکی به حداقل خواهد رسید. این لوله ها که در کلافهای 100 و 200 متری ساخته میشود، بوسیله گیره . مخصوص به دهانه خروجی أبگیر و یا به یکدیگر متصل شده و در امتداد طول قطعه آبیاری به طول مناسب مستقر می گردد. لوله ها در فواصل معین مجهز به دهانه های خروجی آب (دریچه) میباشند و مقطع دهانه هر دریچه بوسیله کلاهک مخصوص قابل تنظیم است. بطوریکه مقدار جریان خروجی از هر دریچه را می توان متناسب با مقدار موردنیاز (حداکثر 
2/5 لیتر در ثانیه) تنظیم نمود. نتایج و مباحث ارائه شده در این مقاله بیانگر این مطلب میباشد که استفاده از لوله های دریچه دار ابزار اصلی برای بهبود سیستم های آبیاری سطحی بشمار می آید. طراحی مناسب لوله های دریچه دار به همراه تسطیح دقیق، می تواند یکنواختی توزیع أب و ذخیره آب آبیاری را در اراضی زراعی و باغی بهبود ببخشد در حالیکه تولید محصول نیز در مقایسه با روش آبیاری سطحی سنتی به طور چشمگیری افزایش می یابد. به عبارت دیگر در مقابل روش های آبیاری سطحی سنتی، سیستم لوله های دریچه دار دارای مزایای همچون یکنواختی بیشتر در توزیع آب، کاهش مقدار آب آبیاری و همچنین حفظ انرژی بدون تأثیر در بازدهی محصول 

را می باشد. همچنین این سیستم دارای قابلیت فراوانی از جمله انعطاف پذیری، بهره برداری آسان، نیاز کم نیروی کارگری و جابجایی آسان می باشد. 
از آنجا که در بسیاری از مناطق کشور آب با کیفیت پایین فیزیکی- شیمیایی به عنوان یک منبع آب قابل دسترس برای استفاده در محصولات کشاورزی مطرح می باشد که سیستم های آبیاری تحت فشار (قطره ای و بارانی به دلیل غلظت بالای مواد نمی توانند برای آبیاری با این نوع أبها مورد استفاده قرار گیرند، سیستم لوله های دریچه دار برای آبیاری اراضی تحت پوشش می تواند بدون کاهش راندمان و مشکلات تخریب سیستم، برای اینگونه آبها به ویژه با غلظت مواد رسوبی با اطمینان بکار برده شود. 
استفاده از لوله های دریچه دار در کشت های ردیفی دارای مزایای متعددی است که در ذیل به تعدادی از آنها اشاره می شود. 
در آبیاری با استفاده از لوله های دریچه دار برخلاف جوی های سنتی، مشکل آب بردگی و ... ایجاد نشده و به علت سهولت و سرعت کاربرد، یک نفر آبیار قادر است کار سه نفر را انجام دهد. همچنین مانع از انتقال بذر و علف هرز از طریق جریان آب به مزرعه می شود و هزینه های خرید علف کش، سمپاشی و دفع مکانیکی علف های هرز در مزرعه کاهش می یابد. 
لوله های دریچه دار از فرسایش سطحی خاک جلوگیری می کند. به دلیل صیقلی بودن جداره داخلی لوله ها سبب انتقال سریع آب در زمین زراعی شده، راندمان آبیاری را افزایش می دهند. نوع آب از نظر املاح و مواد نامحلول موجود در آن، هیچگونه تأثیری در کارکرد این سیستم ندارد. نیازی به استفاده از موتور و پمپ نداشته، آب با استفاده از نیروی شیب ثقلی زمین و با حداقل فشار ممکن در مزرعه منتقل می شود. 
لوله های دریچه دار به علت کاهش نفوذ عمقی و تبخیر سطحی آب حین انتقال و توزیع در زمین های زراعی، موجب حداقل 35-30 درصد صرفه جویی در مصرف آب می گردند. به این ترتیب راندمان آبیاری ردیفی به 70-60 درصد افزایش یافته و با حذف کانالها و جوی های خاکی موردنیاز در آبیاری سنتی، 10 درصد به سطح زیرکشت مزرعه افزوده می گردد. 
لوله های جدید از جنس مواد پلیمری بسیار سبک و کم حجم بوده، به راحتی قابل انتقال و جابه جایی هستند. می توان پس از اتمام یک فصل کشت آنها را جمع آوری و در محلی نگهداری نمود و در فصل بعد مجددا مورد استفاده قرار داد. استفاده از این لوله ها نیاز به ایجاد آب بند، خرید سیفون و کار گذاشتن پلاستیک در دهانه جوی ها را برطرف می کند. 
لوله های دریچه دار قادرند عمل توزیع و انتقال کودهای شیمیایی را از طریق جریان آب به انجام رسانده، راندمان مصرف کود را افزایش دهند. به این طریق هزینه های خرید کود و کودپاشی در مزرعه تا 40 درصد کاهش می یابد. همچنین مانع از ایجاد رطوبت ناخواسته در سطح مزرعه و باغ گردیده و در نتیجه از شیوع بیماری های قارچی، انگلی، و.... در مزرعه ممانعت می گردد. 
نصب، راه اندازی و کاربرد این سیستم بسیار آسان است و نیاز به دوره های آموزشی خاصی ندارد و هزینه تعمیر و نگهداری آن ناچیز است .همچنین لوله ها پس از استهلاک قابل بازیافت بوده، بقایای آن سبب آلودگی محیط زیست نمی گردد. این لوله ها در زراعتهای مختلف و همچنین در باغات میوه جهت آبیاری قابل استفاده است. می توان از آنها بدون نصب دریچه و صرفا برای انتقال آب در صنایع، کارخانجات، دامداری ها و گلخانه ها نیز استفاده کرد. لوله های دریچه دار در مقایسه با سایر سیستم های نوین آبیاری، بسیار کم هزینه بوده و اجرای آن تقریبا برای کشت تمامی محصولات زراعی و حتی در زمین های کوچک و خرده مالکی مقرون به صرفه است. 
اجزای سیستم آبیاری هیدروگیت 
سه راهی و چهار راهی: از جنس ورق آهن گالوانیزه بوده و 
برای تقسیم آب و یا گرفتن انشعاب از لوله اصلی کاربرد دارند. 
بست
 پانچ: برای سوراخ کردن لوله جهت نصب دریچه به کار می رود. لوله های هیدروگیت 
دریچه: بانصب دریچه بر روی لوله ها در ابتدای هر ردیف می توان عمل آبیاری و توزیع آب در مزرعه را به سهولت انجام داد. قطر دریچه ها 2 اینچ و میزان آبدهی هر دریچه بین صفر تا 2 لیتر بر ثانیه قابل تنظیم است. 
گیره انتهایی: برای مسدود کردن انتها و یا ابتدای مسیر آب در لوله ها مورد استفاده قرار می گیرد. 
نحوه نصب و استفاده 
 پس از انتخاب مناسب ترین مسیر، لازم است بسترسازی مناسب جهت پهن کردن لوله ها انجام شود. به این ترتیب که شیاری 

به عمق 35-25 سانتیمتر در طول این مسیر حفر گردیده و از خار خاشاک و اشیاء تیز و برنده کاملا پاکسازی می شود. سپس لوله ها با دقت و مطابق نقشه از پیش طراحی شده کار گذاشته خواهند شد. جهت نصب دریچه ها، هنگامی که آب در لوله جریان دارد، حدود10 cm بالاتر از خط تای لوله با فرو بردن پانچ، سوراخی ایجادکرده و پس از خارج نمودن قسمت پیچ تنظیم از دریچه، دریچهرا براحتی در داخل سوراخ ایجاد شده قرار میدهیم، بابستن شیر تنظیم، خروجی آب را به اندازه دلخواه تنظیم می نماییم. با بسته شدن شیر تنظیم به هیچ عنوان آب از دریچه ها خارج نخواهد شد. فواصل ایجاد دریچه ها به دلخواه قابل تنظیم است. لوله های هیدروگیت قادرند از هر نوع منبع آب اعم از چاه، کانال، قنات و غیره آبگیری نمایند، اما لازم است از اتصال مستقیم لوله ها به منبع آب فشار قوی خودداری گردد. بلکه بهتر است ابتدا آب را در حوضچه ریخته و تلاطم و هوای آن گرفته شود و سپس وارد لوله گردد. برای جلوگیری از تجمع هوا در لوله ها (به ویژه در نقاط
 مرتفع تر) و خروج هوای اضافی از آن و همچنین گرفتن انشعاب لوله ها میتوان از بشکه استفاده نمود. می توان در پایان فصل لوله ها را جمع آوری و در محل مناسب نگهداری نمود، تا در فی و کشت بعدی مجددا نصب و از آن استفاده گردد. باید توجه نمود لوله های هیدروگیت برای استفاده در اراضی 
سطحی با شیب ملایم طراحی شده اند و استفاده از این سیستم 
آبیاری در شیبهای منفی (روبه بلندی) موجب صدمه دیدن و 
ترکیدگی آنها می گردد. لوله ها در صورت نصب در داخل قنوات از عمر طولانی تری برخوردار بوده و به دلیل عدم نفوذ عمقی و تبخیر آب، میزان آبدهی و سرعت انتقال آب در قنوات را افزایش میدهند. لوله های هیدروگیت در باغات میوه و در زراعتهای مختلف از قبیل پنبه، ذرت، سیب زمینی، چغندرقند، گندم و جو و .. قابل نصب و استفاده می باشند. قبل از آبگیری لوله ها، ممکن است وزش باد سبب جابجایی لوله ها شود. می توان با ریختن چند بیل خاک روی لوله ها، آنها را در جای خود ثابت نمود.پس از آبگیری، شدیدترین بادها نیز نمی تواند لوله ها را جابجا کند. هنگام وصل رول های صد متری به یکدیگر و استفاده از بست جهت ثابت کردن لوله ها، بایستی دقت شود که آب بندی کامل شود. اگر در این رابطه مشکلی پیش آید زیر بست، لاستیک یا قطعه ای از تیوپ لاستیکی، نرم استفاده نمایید تا مانع از بریدگی لوله شود. 

مقایسه کارایی روش آبیاری سطحی با لوله های دریچه دار  

مقدمه 
شاید برای بیان مزایا و فواید آبیاری قطره ای اگر صدها مقاله و کتاب نوشته شود، حق مطلب بدرستی ادا نگردد، ولی اگر بدانیم بیش از 80 درصد آب شیرین دنیا در بخش کشاورزی مصرف می گردد و چنانچه از این آب به صورت آبیاری سطحی و سنتی استفاده گردد متوسط بازدهی از 35 درصد جاوز نخواهد کرد و چنانچه بصورت شیوه های جدید آبیاری در بخش کشاورزی بکار گرفته شود، بازدهی بیش از 70 درصد خواهد بود، و از طرفی به ارزش واقعی آب واقف باشیم، بوضوح اهمیت آبیاری قطره ای و ارزش صنعت تولید لوله و اتصالات پلی اتیلن آشکار خواهد گردید. 

تاریخچه آبیاری قطره ای 
برخلاف روش های آبیاری سطحی که قدمت آن در بعضی از مناطق دنیا به شش هزار سال قبل از میلاد می رسد، آبیاری قطره ای از یک طرف روشی جدید و تاریخچه ای کوتاه دارد و از طرف دیگر سابقه آن بسیار طولانی است. مثلا چینی ها و فلسطینی ها در صحاری نزدیک دریا یا در دامنه تپه ها، تخت س نگ ها را در مقابل باد قرار می دادند تا شبانگاه که س نگ زودتر و 
ش دیدتر از هوا سرد می شود نسیم گرم و مرطوب دریا در برخورد با آن تقطیر شود. بدین ترتیب قطرات آبی که از سنگ می چکید، به پای درخت و یا بوته ای که در آنجا کشت 
شده بود هدایت می گردید. این خود نمونه ای از سیستم آبیاری قطره ای با قدمت هزاران ساله است. 
لذا نمی توان برای شروع آبیاری قطره ای تاریخ مشخصی را ذکر کرد. اما اگر آبیاری قطره ای را به مفهوم علمی و امروزی آن در نظر بگیریم اولین گزارش ها در مورد اجرای این روش مربوط به سال 1860 میلادی در آلمان است که در آن لوله های سفالی زیرزمینی برای آبیاری استفاده می شد. در سال 1913 میلادی نیز کاربرد لوله های روزنه دار زیرزمینی در آمریکا مرسوم گردید. اما این روش در آن زمان گران تمام می شد و نتوانست به سرعت گسترش یابد.